Tagarchief: persoonlijkegroei

De stilte na de storm

 

Er was storm in mijn leven. Het waaide hard en regen striemde in mijn gezicht. Ik hield me staande. Er was slechts één doel: vasthouden, volhouden en overleven. De focus was helder. Nu is er de stilte na de storm; een passende aanpassing van de alom bekende uitdrukking.

Al eerder nam ik jullie mee in deze ingrijpende gebeurtenis in mijn leven: mijn geliefde, Thomas, kreeg drie jaar geleden de diagnose acute lymfatische leukemie. Drie jaar later moesten we elkaar loslaten. Hij mocht slechts 33 jaar worden.

Ik ging een tijdje door op de adrenaline die ik gewend was, maar toen die op was en alle dingen geregeld waren, was er niets anders dan stilte. Zowel letterlijk als figuurlijk. De stilte na de storm.

Pas als je even mag loslaten kun je ervaren hoeveel moeite en kracht het heeft gekost om vast te houden. Natuurlijk zorgde ik goed voor mezelf: ik at gezond, ik sportte, ik wist me te verbinden met de dierbaren om me heen. Ik nam rust waar ik kon. Ik kon niet meer werken. Al mijn energie had ik nodig voor de basis: opstaan, voor mezelf en de hond zorgen, eten. Ik koos voor mezelf toen ik merkte dat interactie met anderen – hoe lief en goed ook – me veel energie kostte. Ik trok me terug en zocht naar manieren om te helen. Voor mij betekende dat veel slapen, een dagstructuur aanbrengen en niet teveel van mezelf te vragen. Het betekende ook “zijn” met mijn verdriet en te voelen wat er te voelen was: naast verdriet ook boosheid, gejaagdheid en zelfs tevredenheid en dankbaarheid, zij het in beperkte mate voor wat betreft die laatste twee. Het was er wel, allemaal en het diende zich op de meest onverwachte momenten onontkoombaar aan. Alle dingen waren zwaar, gingen niet vanzelf en kostten moeite, maar ik wist dat er één weg is en dat is “er doorheen”. Ik ben van nature geen “verdover”. Ik ga dingen aan. Dat heb ik eigenlijk altijd gedaan. Alle dingen die ik deed zonder Thomas waren confronterend, maar ook goed. De uitspraak die ik vaak deed was: het is niet, fijn maar wel goed. Alle eerste keren na zijn overlijden zijn precies dat: niet fijn, wel goed.

Hoe kan iets dat niet fijn is, wel goed zijn? Dat heeft te maken het verschil tussen weten en voelen. Het hoofd en het hart/lijf. Weten berust op kennis en ervaring. Voelen is het rijk van sensaties en emoties. En die twee beïnvloeden elkaar over en weer. Je kunt weten dat iets goed voor je is omdat iemand je dat leert of omdat je dat zelf ervaren hebt. Het vergt vervolgens een bepaalde mate van “door de onaangename sensaties heen” over het hier en nu heen kunnen kijken.

Thomas had ADD. Nu ben ik zelf niet zo’n fan van dit soort labels (we hebben allemaal onze eigen uitdagingen in het leven), maar het effect was wel dat hij moeilijk door ongemakkelijkheid in het nu heen kon. Hij wilde zo snel mogelijk bij die ongemakkelijkheid weg. Geef hem eens ongelijk. Ongemakkelijkheid is “no fun”. De ziekte, de behandeling en de onzekerheid waren “no fun”, maar dwongen hem. Er was geen andere weg. Je zou kunnen zeggen dat de ziekte hem dat geleerd heeft. Yoga en meditatie hebben hem dat ook gebracht. Die ervaring deel ik. This too shall pass. Er is één weg en dat is “er doorheen” en alles verandert.

We geloven massaal dat we afgescheiden zijn: wij zijn beter/slechter dan zij. Hij kan het beter dan ik. Zij heeft zoveel meer talent/geluk/liefde (noem het maar op) dan ik.. In werkelijkheid zijn we verbonden. Laat dat eens tot je doordringen: we zijn verbonden. Kijk naar de natuur en zie, weet en voel het. We zijn het gewend om naar de ander te kijken en onszelf daaraan af te meten. Juist in die afgescheidenheid zit ons verdriet. Neurologisch zijn we bedraad om te verbinden. Verbinding geeft plezier en voldoening.

Waarom zonderde ik me dan af? Het was mijn hoofd. Mijn hoofd heeft opgeslagen wat me eerder heeft geholpen. Mijn gevoel gaf aan: Het is teveel. Beperk de prikkels, beperk het “aan staan”. Door die samenwerking van hoofd en hart kon ik dit doen. Maar dat heb ik moeten ontwikkelen. In onze wereld is gevoel het ondergeschoven kindje. We leren al jong dat we ons “verstand” moeten gebruiken. Waarom nu dit relaas? Het is mijn pleidooi voor het samen laten werken van verstand en gevoel. Ze zijn niet afgescheiden. Ja, ze kunnen verschillen, maar ze zijn er beide om je te helpen. Verbind die twee en ervaar de rijkdom die hun verbinding geeft.

Gaat het dan nu weer goed met je Christian? Nee, het gaat niet goed. Moet dat? Nee, het kan nog niet.. blijkbaar. Wel zet ik de ene voet voor de andere, blijf ik goed voor mezelf zorgen en ga ik (soms afgezonderd) verstand en gevoel verbinden. In liefde voor mezelf en het leven.

Je bedoelt het goed, dus wees een beetje liever voor jezelf.

The most progress I’ve made has been when I’ve been kind to myself

-Sunday Shields-

 

We leven in een maatschappij die grotendeels gestoeld is op christelijke waarden. Of je nu gelooft of niet, we vinden het heel normaal dat we niet mogen stelen, liegen en moorden. Deze en nog zeven andere geboden stonden volgens de overlevering op de stenen tafels die Mozes ontving op de berg Sinaï. Het christendom barst van naastenliefde en dat lijkt het tegenovergestelde van lief zijn voor jezelf. Het barst namelijk ook van dualiteit. Het ene is slecht en het ander goed. Lief zijn voor jezelf is egoïstisch en is slecht en naastenliefde is goed.
Behandel anderen zoals u zelf behandeld wil worden, staat er in Mattheüs 7:12. Ik zou er een kleine twist aan willen geven. Behandel jezelf zoals je een ander zou behandelen. In mijn ervaring zijn we namelijk veel liever voor anderen dan voor onszelf. We geven onszelf graag een trap na als iets niet is gegaan zoals gewenst. Wanneer je een fout maakt, wanneer je faalt, wanneer je niet goed genoeg, mooi genoeg, intelligent genoeg, kortom in jouw ogen niet genoeg bent. Wat we vaak doen is helemaal niet zo lief zijn voor onszelf. Daar waar we een vriend of vriendin zouden vergeven, geruststellen of troosten, zijn we doorgaans kei- en keihard voor onszelf.

En nu? Gelukkig is er hulp en wel in de vorm van waardeloze uitingen van goede intenties. Dat klinkt niet best, maar is de redder in nood. Laat het me je uitleggen.  Eerst was er Maslow met zijn piramide van behoeftes. Dat ding is al uit 1943 en toen zag de wereld er heel anders uit. De Amerikaanse coach, spreker en schrijver, Tony Robbins kwam andere behoeften tegen en kwam uit op zes fundamentele behoeften van mensen.

  1. Zekerheid / veiligheid
  2. Onzekerheid /variatie
  3. Belangrijkheid /significantie
  4. Liefde /verbinding
  5. Groei
  6. Contributie / bijdragen

Wat mij betreft spreken ze wel voor zich: ieder mens heeft behoefte aan zich veilig voelen (1). Ieder mens heeft (om het leuk te houden) variatie en afwisseling nodig. We weten allemaal dat sleur dodelijk kan zijn (2). We willen ons belangrijk voelen, we willen er toe doen (3). We hebben behoefte aan liefde en verbinding met anderen (4). We willen groeien, we willen de huidige situatie altijd beter maken (5). Mensen willen bijdragen aan het grotere geheel (6). Tony noemt de eerste vier persoonlijke behoeften en de laatste twee spirituele behoeften. Al het gedrag dat we vertonen is op een of andere manier terug te voeren op een van deze behoeften. Daarmee is de intentie van ons gedrag altijd positief. Het wil voorzien in één van deze behoeften.

Alleen nu is er een klein probleempje. De uiting van die intentie kan waardevol zijn, maar ook waardeloos. Als ik ruzie maak met mijn partner over iets kleins en de onderliggende behoefte is liefde en verbinding, dan is dat een waardeloze uiting van die behoefte. Ruzie maken is namelijk vaak niet constructief. Het ruziemaken is een soort vehikel voor de behoefte: hoor mij, zie mij, hou van mij. Vaak helaas met een ongewenst resultaat.
Gelukkig kan een uiting van een intentie ook waardevol zijn. Als ik mijn financiële situatie goed heb geregeld, dan ervaar ik veiligheid.

Om het dan op te sommen komt het hier op neer. Er bestaan fundamentele behoeften van mensen en al ons gedrag is hierop gericht. De intentie van gedrag is daarmee altijd positief. We bedoelen het goed! Echt! De bedoeling is altijd goed. Het probleem zit hem in dat we soms een waardeloos vehikel kiezen om die intentie uit te voeren.

Nu terug naar de vraag waarom we zo streng zijn voor onszelf. Als de intentie altijd goed is, wat is dan het probleem? De sleutel om het positief te laten zijn zit hem in herkaderen. Onderzoek welke intentie je met iets had en wees vervolgens lief voor jezelf. Zo’n intentie zit soms onder een paar lagen verscholen, maar met de juiste vragen kom je hem wel tegen. Zeker als je de lijst met de zes fundamentele behoeften er naast hebt liggen. Het woord compassie en zelfcompassie kennen we nu misschien vooral vanuit een boeddhistische context, maar compassie en mededogen komt in alle grote religies voor: christendom, islam, hindoeïsme, boeddhisme, jainisme en jodendom. Het wordt makkelijker om compassie met jezelf te hebben als je weet dat je intentie goed was. Je hoeft jezelf niet te straffen voor een goede intentie, toch? Kijk naar de uitkomst en als je een waardeloze uitvoering van een positieve intentie had, verander dan de uitvoering, maar heb compassie voor jezelf dát je een goede intentie had. Ik denk dat we te streng zijn voor onszelf vanwege een paar redenen:

  1. Dualistisch denken: we denken o.a. in goed en fout
  2. Het is er bij ons ingebakken dat naastenliefde goed is en egoïsme slecht
  3. We zijn ons niet bewust van de positieve intentie die we onder elk gedrag hebben

Nou, daar is wel wat aan te doen toch? Reflectie is een effectief middel om bij een intentie te komen. Een simpele techniek is bijvoorbeeld de 5 x waarom methode van Sakichi Toyoda (van Toyota motors inderdaad). Het is een methode die we in trainingen en coachings vaak gebruiken om bij de kern van iets uit te komen.

Wij zeggen bij De Verkikkering dat het niet egoïstisch is om lief te zijn voor jezelf. Dat het niet slecht of egoïstisch is om voor jezelf te zorgen en om in je behoeften te voorzien. Nee, we zeggen zelfs dat het een voorwaarde is om echt waardevol voor een ander te kunnen zijn.

Op 20 en 24 juni 2020 hebben we de online workshop: Nu ben jij aan de beurt! Daarin gebruiken we ook reflectietechnieken om bijvoorbeeld intenties te ontmantelen. Wees lief voor jezelf en word meer constructief. Nu ben jij aan de beurt! Kijk op de website voor meer informatie.

Of koop je toegangsticket voor €10,- via deze link:

https://de-verkikkering.webinargeek.com/nu-ben-jij-aan-de-beurt-1

 

Het gewoontedier, de kapper en de oude Grieken

We are all creatures of habit. We can do most things without even thinking about them; our bodies take charge and do them for us.

-Earl Nightingale-

 

Ik was bij de kapper. Er moest drie maanden corona-haar af. Onderweg naar de kapper vroeg ik me af hoe hij er aan toe zou zijn. Had de coronacrisis hem financieel hard geraakt? Zou hij angstig zijn en constant met desinfectiemiddel en mondkapjes in de weer zijn? Zou hij blij zijn dat hij zijn vak weer kon uitoefenen of zou hij gestrest zijn om alle verloren omzet in een paar maanden terug te verdienen? Eenmaal in de stoel nam hij de tijd om zaken te desinfecteren en ondanks dat hij een kwartier achter liep op het schema nam hij uitgebreid de tijd. Hij vertelde dat hij blij was dat hij weer mocht, maar voegde hij eraan toe, hij was ook blij dat hij de tijd had genomen om eens wat zaken op een rijtje te zetten. Financieel had hij uiteraard wel wat ingeleverd, maar hij had voldoende vet op de botten en zei te hebben genoten van de verstilling. Hij had nagedacht over de “ratrace” waar we voor corona in vast leken te zitten en hij had nagedacht over wat er voor hem werkelijk toe deed. Het was wat wij bij De Verkikkering vaak aanduiden met verbinding. Hij had in quarantaine gezeten met zijn vriendin en was erachter gekomen dat wanneer ze elkaar nu nog niet naar het leven staan, hun relatie wel stand zou houden. Hij noemde de online spelletjesavonden met vrienden. “Oh en weet je wat ik ook zo fijn vind”, zei hij, “dat ik niet hoef na te denken over welke begroeting bij welke persoon hoorde: een boks, twee zoenen, drie zoenen of een knuffel. Het was nu duidelijk en dat beviel hem wel. Hij ging door, want het beviel hem ook wel hoe relaxt de klanten in de stoel zaten. Het was hem opgevallen dat de klanten veel begripvoller waren als hij wat uitliep en dat het contact in het geheel veel minder gejaagd was.

 

Ik hoorde het zoveelste verhaal van iemand die de verstilling die Corona met zich meebracht eigenlijk wel aangenaam vond. Iemand die had nagedacht waar het voor hem werkelijk om draait. Iemand die van de nood een deugd had gemaakt en die had genoten van de verbinding die er wel was.

Ik moest denken aan dat we allemaal gewoontedieren zijn. Dat we de dingen doen omdat we ze nou eenmaal altijd zo hebben gedaan, zonder ons af te vragen of dat is wat we willen. Neurologisch gezien zijn we ervoor bedraad. Om hersencapaciteit vrij te houden voor noodsituaties maakt ons brein shortcuts zodat we niet bij alles hoeven na te denken. Dat is heel handig als ik een gesprek voer als ik autorijd, maar het is ook de valkuil waardoor we blijven hangen in gedrag en gedachten die niet goed voor ons, nee zelfs schadelijk voor ons zijn. Gnothi Seauton, Grieks voor ‘Ken Uzelf’, stond boven de tempel van Apollo, de plek waar de Grieken het Orakel van Delphi om raad vroegen. Veel klassieke Griekse filosofen, zoals Socrates, waren overtuigd van het idee dat ware kennis over het leven start bij intensief zelfonderzoek. Dat is wat deze kapper had gedaan. Hij had zichzelf vragen gesteld als: wat wil ik echt en wat vind ik echt belangrijk? We zijn allemaal noodgedwongen stilgezet, de ene klaagt en de ander grijpt de kans aan om uit de ratrace te stappen en naar binnen te gaan.

 

Laat los wie je denkt te moeten zijn. Richt de blik naar binnen en vind antwoorden op vragen als wie ben ik echt en wat wil ik echt?  Toen ik net afgestudeerd was riep ik de maatschappelijke waarden na: ik wil een verantwoordelijke baan, ik wil een huis en een auto en ik wil reizen. Ik wil van het leven genieten en feesten en eten en drinken. Nu ik richting de tweede helft van de 40 ga lach ik daar om. Waar was mijn eigen wens en verlangen, waar was mijn eigenheid? Ik had nog onvoldoende naar binnen gekeken om te weten wat ik echt wilde. Alleen had je dat toen niet tegen me moeten zeggen; ik wist drommels goed wat ik wel en niet wilde. En zo is het ook met de klagers. Ze denken precies te weten wat ze willen. De vraag is echter: wie is hier aan het woord? Het brein? Het geautomatiseerde gedrag van het lichaam?

 

Verstillen, rust, natuur en meditatie zijn toegangspoorten tot je eigen zelf. Hoe stiller je wordt hoe beter je jezelf kunt horen. Er is steeds meer wetenschappelijke evidentie voor de effecten van meditatie en natuur op de menselijke geest, maar oude meesters wisten het al lang. Er is niets nieuws onder de zon, maar blijkbaar blijven we hardnekkig vergeten.

 

Lijkt het je wat om te mediteren, maar je weet niet waar je moet beginnen? In de verkikkertribe op facebook starten we binnenkort met een meditatiecursus. Deelname is gratis. Je kunt je voor de groep aanmelden via www.facebook.com/groups/verkikkertribe

Breek dat gewoontedier en beweeg in je eigen richting. Nu ben jij aan de beurt.

E-book Regie, Focus, Energie

Vanaf nu is ons eerste e-book gratis te downloaden. Regie, focus, energie, is de titel en we geven je hierin 10 tips om je brein handig in te zetten voor meer regie, focus en energie. Als neurolinguïst en master NLP, geven we je de neurologische achtergronden waardoor je begrijp waarom gewoonten zo hardnekkig zijn maar leggen we ook uit hoe je hoe je daarmee breekt. Ben je benieuwd hoe je nieuwe neurologische circuits aanlegt? Hoe je je brein kunt inzetten voor de dingen die jij belangrijk vindt? Gratis downloaden op onze website: www.deverkikkering.nl