Perfectionisme brengt je nergens – 3 tips om ermee om te gaan

Perfectionisme brengt je nergens, het houdt je tegen.

Eén van de dingen die ik leerde als nieuwbakken ondernemer, is dat perfectionisme je enorm
tegenhoudt. Het is helemaal niet de “goede slechte eigenschap” die je op je sollicitatie deelt.
Misschien deel je deze eigenschap wel met de sollicitatiecommissie, maar een “goede slechte
eigenschap” is het niet. De eigenschap houdt je tegen en als je vooruit wil komen is ‘ie niet wenselijk.

Gewoon een slechte eigenschap dus.

Door mijn werk als hogeschooldocent, mentor en coach heb ik veel te maken met onzekere
studenten. Nou ja onzekere studenten, misschien is onzeker gemaakte studenten wel een veel
betere benaming. Onderwijs zit zo in elkaar dat leerlingen en studenten aan bepaalde maatstaven
moeten voldoen. Het ergste wat je kan gebeuren als student is dat je niet aan één van die
maatsteven voldoet en daarmee een onvoldoende op zak hebt. Die onvoldoende, dat is de straf.
Tenminste zo wordt ‘ie ingezet en zo wordt ‘ie doorgaans ervaren. Wat dat betreft lijkt hij wel een
beetje op de dominee met opgeheven vinger uit de vorige eeuw: als je niet.. dan..
Alle acties in het leven hebben consequenties. Dat is nu eenmaal zo. De ene consequentie is
wenselijker dan de andere. De consequentie “een fit en energiek lichaam hebben” als gevolg van
regelmatig bewegen is voor veel mensen een wenselijke. Het halen van een onvoldoende omdat je
hebt gekozen voor een avond stappen i.p.v. studeren is meestal een onwenselijke consequentie. Tot
zover, logisch toch? Wat voor veel mensen ook logisch klinkt is dat we vooral wenselijke
consequenties willen en zo min mogelijk onwenselijke.

Wil je iets leren of iets kunnen? Ik wilde jarenlang alleen maar kunnen. Dat leek me wel zo praktisch,
maar ik kwam van een koude kermis thuis. Zo werkt het blijkbaar niet. Tegenwoordig hoor ik mijzelf
in trainingen maar ook tegen studenten zeggen: als je iets doet en het gaat goed, dan kon je het al. Je
hebt dus niets geleerd. De grap is dat falen en fouten maken noodzakelijk is voor leren. Niemand
heeft iets geleerd zonder fouten te maken. Echt niet! Anders kon hij het toch al?
Natuurlijk maken we het liefste geen fouten. Maar waarom eigenlijk? Het antwoord is angst. We zijn
doodsbang. We zijn bang voor van alles: bang om niet goed genoeg te zijn, bang om er niet bij te
horen, bang om kritiek te krijgen, bang om .. Deze zin zou eindeloos kunnen doorgaan. We durven
geen fouten te maken terwijl dat echt noodzakelijk is om iets te leren.

Perfectionisme is dus verre van een goede eigenschap. Je bent gewoon bang. Perfectionisme zorgt
ervoor dat je veel te laat met iets start of zelfs helemaal niet start. Perfectionisme verlamt.
Perfectionisme zorgt ervoor dat je stilstaat.

We hebben 3 tips voor je om perfectionisme tegen te gaan.

1. Ga voor goed genoeg. Wat is het doel dat je wil bereiken? Stem je acties af op het doel dat je
wil bereiken. Bijvoorbeeld: vind je tuinieren leuk? Dan is het lekker in de tuin bezig zijn je
doel. Alle kantjes hoeven niet perfect afgestoken. Dát is perfectionisme en dient een heel
ander doel: anderen laten zien hoe goed je bent. Als jij weet dat je helemaal prima bent zoals
je bent, hoef jij een ander niets te bewijzen. Wees niet bang dat je niet goed genoeg bent,
maar ga voor goed genoeg en richt je op het doel dat jij wil bereiken.

2. Maak fouten en geniet van de leeropbrengst. Fouten maken zien we nu vaak als de
onwenselijke consequentie. Wat nou als het niet de consequentie is maar het middel tot
succes? Zolang je fouten maakt en de les van de fout leert, word je alleen maar beter. Je bent
aan het leren! Het kan even duren voordat je ook echt van je fouten kunt genieten. Dat is de kracht van je angsten en het resultaat van jarenlange conditionering. Laat je niet weerhouden en probeer te houden van het maken van fouten.

Ze zijn je sleutel tot succes.

3. Stel je iets uit? Onderzoek welke angst eronder zit en doe het tóch. We kennen het allemaal
“uitstelgedrag”. Stel jezelf de vraag: waarom niet nu? Als je even de tijd neemt om erover na
te denken en diep genoeg graaft, dan stuit je onherroepelijk op een angst. Waar ben je bang
voor? Goed, je hebt de angst ontmaskerd en daarna: gewoon tóch doen. Het ergste wat je
kan gebeuren is dat je een fout maakt en ervan leert. Bij de volgende poging zul je net een
beetje verder zijn dan bij de eerste.

Laat je weten wat je van deze blog vond? Je kunt een reactie achterlaten. Dat vinden we enorm leuk!